Deze vraag heeft de kantonrechter van de rechtbank Rotterdam in de uitspraak van 20 juni 2024 positief beantwoord. Wat speelde er?

Werkneemster werkt sinds 1 januari 2011 bij de gemeente Rotterdam als vraagwijzerconsulent. In november 2017 kreeg zij toestemming om circa 27 uur per week vanuit haar eenmanszaak als indicatiesteller te werken. Vanaf 3 januari 2020 verrichtte werkneemster ook nevenwerkzaamheden als bewindvoerder en werd zij bestuurder (voorzitter) van een bedrijf. In oktober 2022 introduceerde de gemeente een nieuw afwegingskader voor nevenwerkzaamheden, wat in 2023 leidde tot gesprekken waarin werkneemster werd gevraagd opnieuw toestemming te vragen voor haar werk als bewindvoerder. Werkneemster gaf daarop aan dat haar werkzaamheden in de afrondende fase waren. De gemeente vroeg om bewijs van haar ontslag als bewindvoerder, wat ze niet leverde. Dit leidde tot een integriteitsmelding en een integriteitsonderzoek. Tijdens het onderzoek werden op werkneemsters werklaptop documenten gevonden die te maken hadden met haar werkzaamheden als zzp’er, waaronder facturen uit periodes waarin ze als ziek stond geregistreerd bij de gemeente. Zij verklaarde, na vragen hierover van de Gemeente, deze werkzaamheden te hebben uitbesteed. In januari 2024 meldde werkneemster zich ziek en zij werd op 11 januari 2024 op non-actief gesteld met behoud van salaris. Werkneemster beweert dat haar ziekmelding komt door burn-outklachten veroorzaakt door de aankondiging van de gemeente om haar arbeidsovereenkomst te willen beëindigen. De gemeente verzoekt ontbinding van de arbeidsovereenkomst wegens verwijtbaar handelen, een verstoorde arbeidsverhouding dan wel een combinatie van omstandigheden.

Oordeel
De gemeente had volgens de kantonrechter voldoende aanleiding voor het starten van een integriteitsonderzoek, aangezien werkneemster weigerde openheid te geven over haar nevenwerkzaamheden als bewindvoerder en geen nieuwe toestemming vroeg. Bovendien had zij een werkweek van 55 uur door haar werk bij de gemeente en als indicatiesteller, naast de 10 uur per week als bewindvoerder. De kantonrechter kan de gemeente dan ook volgen in haar verzoek aan werkneemster om openheid van zaken te geven. Het gebrek aan openheid van werkneemster over haar werkzaamheden en het eindigen daarvan, terwijl zij nota bene bestuurder is van een bedrijf met als activiteit de uitvoering van beschermingsbewind, curatele en mentorschap, maken de twijfels van de gemeente aan werkneemsters integriteit gerechtvaardigd. Het stond de gemeente dan ook vrij om een melding maken en onderzoek laten doen. Uit het onderzoek blijkt dat werkneemster zich niet als een goed werkneemster jegens de gemeente heeft gedragen, alleen al omdat zij tijdens ziekteperiodes werkzaamheden voor andere organisaties (gemeenten) heeft verricht, wat ernstig verwijtbaar is. Zij heeft niet (voldoende) kunnen aantonen dat deze werkzaamheden door anderen werden uitgevoerd. Bovendien bleek uit het onderzoek dat zij regelmatig meer uren factureerde dan toegestaan. Alleen al het tijdens ziekteperiodes verrichten van werkzaamheden voor andere organisaties, levert naar het oordeel van de kantonrechter ernstig verwijtbaar handelen op. De kantonrechter oordeelt dat herplaatsing niet voor de hand ligt. Er geldt weliswaar een opzegverbod, maar het verzoek houdt hiermee geen verband. De stelling dat sprake is van discriminatie of pestgedrag door de gemeente heeft werkneemster onvoldoende onderbouwd.

Beschouwing
In deze uitspraak oordeelt de kantonrechter niet alleen dat sprake is van verwijtbaar handelen, maar zelfs ernstig verwijtbaar handelen van de ambtenaar. Dit heeft voor de ambtenaar verstrekkende gevolgen. De ambtenaar kan geen aanspraak maken op een Werkloosheidsuitkering en ontvangt geen transitievergoeding. Opvallend in deze uitspraak is wel dat de kantonrechter geen aanleiding ziet om de arbeidsovereenkomst te ontbinden zonder rekening te houden met de wettelijke opzegtermijn, hetgeen bij ernstig verwijtbaar handelen wel mogelijk is. De reden hiervoor is gelegen in het lange dienstverband van de ambtenaar en het feit dat de ambtenaar pas bij het onderzoek voor het eerst is aangesproken op haar functioneren.

Auteur Emma Eijkelenboom