In de uitspraak van de rechtbank Amsterdam van 15 maart 2024 stond de vraag centraal of Stichting Orion haar zorgplicht jegens haar werkneemster heeft geschonden. In deze uitspraak speelde het volgende.

Feiten
Werkneemster is op 1 augustus 2020 bij Stichting Orion in dienst getreden als lerares/teamleidster. Hiervoor was zij al lange tijd in dezelfde functie werkzaam. Op 3 november 2020 is een leerling op een step tegen werkneemster aangereden, waardoor ze allebei zijn gevallen. Werkneemster heeft op dezelfde dag een schriftelijke incidentmelding opgemaakt, waarin zij vermeldt wat zich heeft voorgedaan. Werkneemster heeft Stichting Orion op 21 juni 2021 als werkgever aansprakelijk gesteld. Dit is doorgeleid naar haar verzekeraar MS Amlin, die onderzoek heeft laten instellen. De conclusie was dat Stichting Orion haar zorgplicht niet heeft geschonden. Werkneemster vordert een verklaring voor recht dat Stichting Orion aansprakelijk is voor de door haar geleden schade naar aanleiding van het ongeval.

Oordeel
De vraag is of Stichting Orion haar zorgplicht heeft geschonden. In dit geval kan volgens de kantonrechter ervan worden uitgegaan dat er geen wettelijke of andere publiekrechtelijke regeling gold voor Stichting Orion die op deze situatie betrekking heeft. Zij heeft dus geen specifieke publiekrechtelijke norm geschonden, maar dat betekent nog niet dat zij aan haar zorgplicht heeft voldaan. Er kunnen ook ongeschreven verplichtingen zijn. Zo kan onder omstandigheden van een werkgever worden verwacht dat vooraf een inventarisatie van veiligheidsrisico’s wordt gemaakt of een interne regeling waarin staat hoe onveilige situaties vermeden moeten en kunnen worden.

Werkneemster heeft niet betwist dat werkgeefster een Risico Inventarisatie en Evaluatie-document heeft laten opstellen door een externe veiligheidskundige en er diverse regelingen gelden. In deze documenten wordt de mogelijkheid van een botsing op het schoolplein tussen een steppende leerling en een leerkracht niet genoemd. Stichting Orion heeft erop gewezen dat het risico van zo’n botsing zo klein is, dat die niet in de documenten hoefde te worden opgenomen. Dit laatste heeft werkneemster niet betwist, maar zij stelt dat Stichting Orion maatregelen had moeten treffen omdat steppen op een schoolplein een risicovolle activiteit is. Zo heeft werkneemster genoemd dat Stichting Orion haar had moeten waarschuwen voor de gevaren die gepaard gaan met de werkzaamheden als pleinwacht, haar instructies moeten geven om veilig te werken, andere speelmogelijkheden moeten aanbieden die vast in de grond verankerd zijn en een valhelm moeten verstrekken aan de pleinwachten.

Het beroep van werkneemster op het ontbreken van passende maatregelen door Stichting Orion slaagt niet. Partijen zijn het erover eens dat gewoonlijk de pleinwacht bij het voetbalveldje zich zodanig opstelde, dat deze zicht had op het schoolplein, door met de rug naar de naastliggende spoorlijn te staan. Dit was een maatregel ten behoeve van de veiligheid op het schoolplein, die bij werkneemster bekend was. Zij heeft zich op 3 november 2020 echter anders gepositioneerd en wel zodanig, dat zij geen zicht had op een deel van het schoolplein. Zij deed dat omdat de leerling met wie zij aan het voetballen was per se zelf met de rug naar de spoorlijn wilde staan. Maar dit laat onverlet dat er wel degelijk een bij werkneemster bekende en adequate veiligheidsmaatregel gold voor de pleinwacht. Als werkneemster deze maatregel had uitgevoerd, had het ongeval niet plaatsgevonden. Dat Stichting Orion haar niet heeft gewaarschuwd en geen instructies heeft gegeven voor het functioneren als pleinwacht is dan ook geen terecht verwijt van werkneemster. Verder zijn er geen aanwijzingen dat er onvoldoende personeel aanwezig was op de dag van het ongeval. Dat er steppen beschikbaar worden gesteld, is ook geen ongebruikelijke gang van zaken. Er bestaat wel een risico dat een leerling tegen een andere leerling of een personeelslid aanbotst, maar het is een beperkt risico waarbij bovendien vrijwel nooit letselschade zal ontstaan. Daarom hoefde Stichting Orion in redelijkheid geen aanvullende maatregelen te treffen, speciaal gericht op het steppen. Er is dan ook geen sprake van schending van de zorgplicht.

Beschouwing
Van een werkgever wordt een hoop verwacht in het kader van hun zorgplicht t.a.v. hun medewerkers. De werkgever moet maatregelen treffen die nodig zijn om te voorkomen dat een werknemer schade oploopt in de uitoefening van zijn werkzaamheden. Zo moeten bij scholen lokalen goed ingericht en onderhouden zijn en dienen er preventieve maatregelen te worden getroffen om schade te voorkomen. In deze kwestie vond de werkneemster dat haar werkgever onvoldoende maatregelen had getroffen in het kader van haar zorgplicht. De rechter ziet dit anders en vindt dat de werkgever niet aansprakelijk is voor de door haar geleden schade. Wat mij betreft een terechte uitspraak. Hoewel de zorgplicht van een werkgever ver strekt, gaat het naar mijn mening te ver om van een werkgever te verwachten om een leerkracht, die al lange tijd in het onderwijs werkzaam is, te waarschuwen voor spelende kinderen op een step.

Heeft u een vraag over deze uitspraak of werkgeversaansprakelijkheid? Neem dan gerust contact met mij op!

Auteur: Emma Eijkelenboom